Eind 2014 ontstond ophef over de aangekondigde nieuwe privacyvoorwaarden. Het werd bijvoorbeeld ineens duidelijk dat Facebook informatie deelt met Instagram en Whatsapp, diensten die onder de vleugels van het bedrijf vallen.
Dat is echter niet nieuw. De voorwaarden zijn vooral simpeler en overzichtelijker, waardoor dit soort dingen ineens meer opvallen. Omdat er nauwelijks iets is gewijzigd, gaan de 'nieuwe' voorwaarden zonder overleg in.
Het enige echte verschil is dat in de oude voorwaarden al stond dat informatie over aankopen via Facebook kon worden opgeslagen, maar in de nieuwe voorwaarden wordt duidelijk dat ook transactiegeschiedenis en creditcardgegevens worden bijgehouden.
Er verandert dus nauwelijks iets voor de gebruiker, maar dat betekent niet dat het niet belangrijk is om te weten welke informatie Facebook verzamelt en wat er precies met deze informatie gebeurt.
Facebook gebruikt uw berichten, foto's en video's
Facebook krijgt onbeperkt gebruiksrecht op alles wat u op Facebook plaatst. Het bedrijf heeft de niet-exclusieve rechten om uw content te gebruiken voor verschillende doeleinden.
Als Facebook uw trouwfoto's die op het sociale netwerk staan bijvoorbeeld gebruikt voor een advertentieposter van de locatie waar u bent getrouwd, staat Facebook volledig in zijn recht. Er zijn echter nog geen verhalen bekend waarbij dit soort zaken zijn gebeurd. Tegenover de NOS bevestigt Facebook dat het "geen foto's van gebruikers op billboards gaat zetten".
Facebook beschikt echter niet over het auteursrecht op uw berichten, foto's en video's. Die behoudt u zelf. ICT-jurist Arnoud Engelfriet vergelijkt de situatie met het verhuren van uw huis: "Tijdens de verhuur blijf je eigenaar van het huis, maar anderen mogen er wel gebruik van maken. Facebook krijgt eigenlijk gratis en onbeperkt toegang tot je huis."
Volgens Engelfriet mag Facebook de foto's ook niet doorverkopen aan een derde partij. "Je foto's en video's mogen alleen gebruikt worden voor commercieel gewin, zoals een reclame-uiting. Bij het doorverkopen van foto's moeten ook de auteursrechten worden overgedragen, en die heeft Facebook niet."
Wat Facebook wel doet, is een positief bericht over een bedrijf gebruiken als advertentie voor het betreffende bedrijf. Daar wordt dan ook de profielfoto gebruikt. Dit soort reclames worden overigens vooral aan vrienden getoond.
Facebook verzamelt tot slot ook uw likes, foto's en reacties die u achterlaat bij vrienden of foto's die vrienden van u plaatsen. Het kan zelfs zijn dat een Facebook-vriend zijn of haar contactenlijst met het sociale netwerk synchroniseert, waarin uw gegevens staan.
Facebook houdt uw likes, locatie en vriendschappen bij
Naast het gebruiken van uw gegevens, verzamelt Facebook ook informatie om een profiel van u op te bouwen. Het bedrijf houdt bij wat u precies liked, maar kijkt ook naar bijvoorbeeld locatiegegevens.
Deze gegevens zijn afkomstig vanaf de internetverbinding van uw computer of laptop of de gps-gegevens van een mobiel apparaat. Facebook gebruikt uw locatiegegevens om lokale advertenties te tonen, zoals een advertentie van een restaurant in de buurt, en om te laten zien welke Facebook-vrienden in de buurt zijn.
Volgens Engelfriet is het belangrijk dat Facebook-gebruikers op de hoogte zijn van het tracken van hun locatie: "De Messenger-app, die nodig is voor het chatten met andere Facebook-gebruikers, houdt bij waar je bent. Het is een beetje alsof je constant een drone boven je hoofd hebt zweven, met het excuus dat het apparaat je advertenties laat zien."
Een ander belangrijk onderdeel is dat Facebook analyseert met wie u communiceert. Zo kan Facebook bijvoorbeeld laten zien dat een Facebook-vriend met wie u vaak in gesprek bent een product of bedrijf leuk vindt.
Facebook verzamelt informatie over uw apparaten en internetgebruik
Facebook verzamelt ook informatie over uw apparaten. Denk bijvoorbeeld aan uw mobiele telefoonnummer, ip-adres of de instellingen van uw smartphone. Ook verzamelt Facebook informatie over de accustatus en signaalsterkte van uw smartphone om de app te verbeteren.
Facebook houdt daarnaast bij welke websites u bezoekt als u ingelogd bent op het netwerk. Deze omstreden manier van gegevens verzamelen wordt uitgevoerd via Facebooks like- en inlogknoppen die op heel veel andere websites te vinden zijn.
Door bij te houden welke websites u bezoekt, kan Facebook een gedetailleerder advertentieprofiel van u samenstellen. Als u vaak websites over muziek bezoekt, worden er bijvoorbeeld eerder muziekgerelateerde advertenties getoond, zoals reclame voor een concert. Ook Google toont op deze manier advertenties.
Facebook deelt gegevens tussen Facebook-diensten
Facebook heeft in de nieuwe privacyvoorwaarden ook verduidelijkt dat er informatie tussen verschillende Facebookdiensten wordt uitgewisseld, zoals met Instagram en WhatsApp. Deze apps zijn eigendom van Facebook, waardoor het sociale netwerk informatie van die applicaties kan koppelen aan uw advertentieprofiel.
Dit kan betekenen dat bijvoorbeeld locatiedata uit Instagram wordt gekoppeld. Ook is het mogelijk dat Facebook kijkt naar welke hashtags u vaak bij Instagram gebruikt. Voorbeeld: Als u vaak de hashtag #beauty gebruikt, zou Facebook specifieke advertenties van schoonheidsproducten aan u kunnen tonen.
Hoe persoonlijker de advertentie, hoe meer geld voor Facebook
Facebook verzamelt al bovengenoemde informatie om een zo gedetailleerd advertentieprofiel van zijn gebruikers samen te stellen. Hoe gedetailleerder een profiel, hoe meer geld Facebook aan u verdient. Bedrijven betalen namelijk meer geld om te adverteren bij een doelgroep die sneller geneigd is om hun product te kopen.
Stel dat een Utrechtse pizzeria bij Facebook wil adverteren. Dan zijn Utrechtse studenten een interessante doelgroep waar meer voor wordt betaald. Als de pizzeria vervolgens wil adverteren bij Utrechtse studenten die houden van pizza, wat via likes kan worden gecontroleerd, kost dat nog meer geld.
In het vierde kwartaal van 2014 leverde een Amerikaanse Facebook-gebruiker 9 dollar aan advertentieinkomsten op. Een Europese Facebook-gebruiker is goed voor 3,5 dollar.
Facebook verkoopt privégegevens niet aan derden. Bedrijven laten weten welke doelgroep ze willen bereiken en Facebook zorgt dat de advertentie daar terecht komt. Gekoppelde apps krijgen bovendien alleen toegang tot geanonimiseerde gegevens. Persoonsgegevens worden niet geopenbaard.
Hoe kunt u de nieuwe privacyvoorwaarden van Facebook weigeren?
Het weigeren van de nieuwe privacyvoorwaarden kan alleen door uw Facebook-profiel te verwijderen. Het is wel mogelijk om de privacyinstellingen van uw profiel aan te passen, zodat buitenstaanders uw foto's niet kunnen bekijken. Dit heeft echter geen invloed op de rechten die Facebook over uw foto's heeft.
Ook kunt u uzelf afmelden voor gepersonaliseerde advertenties binnen het Facebook-netwerk, die worden gekozen op basis van uw surfgedrag. Dit betekent echter niet dat Facebook geen informatie meer over uw verzamelt.